Muğla il merkezi ve civarındaki fayların deprem tehlikesi araştırılıyor.

Türkiye’de deprem üreten birçok fay, TÜBİTAK’ın 1007 KAMAG programı çerçevesinde araştırılacak. “Türkiye diri faylarının paleosismolojik özelliklerinin belirlenmesi” başlıklı proje, Türkiye’nin ihtiyaçları doğrultusunda, MTA, AFAD ve TBB müşteri kurumları tarafından belirlenmiş diri fay/fay segmentleri üzerinde paleosismoloji temelli çalışmalar yaparak diri fayların deprem üretme karakteristiklerini tespit etmeyi ve üretilecek bu veriler ile çok segmentli kırılma senaryolarına bağlı olarak oluşabilecek tahmini en büyük deprem büyüklüğü ve zamanının ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Bu proje kapsamında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümü, proje kapsamında Muğla il merkezi ve yakın çevresinde yer alan Muğla fayı, Yatağan fayı ve Beyağaç faylarının deprem tehlikesini tanımlayacak.

Yatağan, Muğla ve Beyağaç fayları Muğla çevresinde yıkıcı deprem üretme potansiyeline sahip başlıca diri faylardır.

Projede diri faylar hakkında hangi bilgiler hedefleniyor?

Fayların deprem üretme karakteristiklerini anlamak amacıyla alttaki bilgiler araştırılacaktır:
     - Fayların ve çevresinin ayrıntılı haritası
     - Fay üzerinde, yüzey kırığı yaratan son büyük depremin tarihi ve büyüklüğü
     - Fay üzerinde bu tür büyük depremlerin tekrarlanma aralıkları
     - Fayın ne kadar sürede enerji biriktirdiğini anlamak için fayın kayma hızı verisi
     - Çok segmentli kırılma senaryolarına bağlı olarak oluşabilecek tahmini en büyük deprem büyüklüğü ve zamanının belirlenmesi

Projede ne tür çalışmalar gerçekleştirilecek?

Müşteri kurumlarca önceden belirlenmiş faylar üzerine altta araştırmalar yapılarak fayların deprem tehlikesi tanımlanacak:
     - Fayların geometrik, morfolojik ve jeolojik özelliklerini belirlemek üzere ayrıntılı biçimde haritalanması.
İlgili bölgenin tarihsel deprem aktivitesini ortaya koymak.
     - Her fay veya fay parçası (segment) üzerinde hendek açarak, fayı örten çökeller içinde geçmiş deprem aktivitesini belirlemek.
     - Normal fayların, açığa çıkmış fay yüzeylerinde geçmiş deprem aktivitesini araştırmak.
     - Fayların kayma hızını belirlemeyi sağlayacak yapıların haritalanması
     - Çok segmentli kırılma senaryoları oluşturmak.

Projede kimler yer alıyor?

Türkiye genelini kapsayan projede Afyon Kocatepe Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul Üni.- Cerrahpaşa, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Muğla Sıtkı Koçman Üni., Pamukkale Üniversitesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden akademisyenler görev almaktadır.

Muğla ve civarındaki faylarla ilgili projenin yürütücülüğünü Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Öğr. Üyesi Dr. Murat Ersen Aksoy,
gerçekleştirecek. Projede MSKÜ Jeoloji Mühendisliği bölümünden Araş. Gör. Dr. Esra Çetin-Kasa ve Öğr. Gör. Dr. Özlem Yılmaz-Aksoy, İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yerbilimleri Enstitüsünden Prof. Dr. Mehmet Akif Sarıkaya, Eskişehir Teknik Üniversitesi Yer ve Uzay bilimleri Enstitüsü’nden Prof. Dr. Uğur Avdan ve Dr. Öğr. Üy. Resul Cömert, Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümünden Doç. Dr. Erman Özsayın, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümünden Dr. Öğr. Üy. Dilek Şatır-Erdağ, TÜBİTAK lisansüstü bursiyerleri Muhammed Nur Abdullah (MSKÜ), Atilla Koyuncu (MSKÜ) ve Yaren Sena Çetin (HÜ), ve TÜBİTAK STAR programı bursiyerleri Tayyibe Sultan Küçükada (MSKÜ), Fatmanaz Delipalta (MSKÜ) ve Burak Palavan (MSKÜ) yer almaktadır.

Proje süresi ne kadar?

2 yıl

Proje bütçesi ne kadar?

18 alt projeden oluşan “Türkiye diri faylarının paleosismolojik özelliklerinin belirlenmesi” projesinin toplam bütçesi 100.047.000 TL’dir.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi bu proje içinde 5.150.000 TL’lik bir bütçeyle fonlanmaya hak kazanmıştır.

1007 KAMAG programı nedir?

Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı’dır. Bu projede destek talep eden ve müşteri kuruluş konumunda olan kamu kurumları MTA, AFAD ve TBB’dir. Bu kurumlar Türkiye diri faylarının deprem tehlikesini tanımlamak üzere fayların paleosismolojik özelliklerinin belirlenmesine ihtiyaç duymaktadır. Bu çerçevede, 1007 KAMAG programı çatısı altında üniversitelerle iş birliği yaparak “Türkiye diri faylarının paleosismolojik özelliklerinin belirlenmesi” projesini oluşturdular. Üniversiteler bu çatı altında, alt projelerle amaca katkı sağlayacaktır.
“Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü” (MTA): Türkiye’de doğal afet risklerinin belirlenmesine yönelik temel verileri elde etmekten, yorumlamaktan ve sonuçlara dayanarak model ve öneriler geliştirmekten sorumlu kuruluştur. Bununla birlikte, Türkiye Diri fay haritası oluşturmak ve paleosismoloji çalışmaları kurumun faaliyetleri arasındadır.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), muhtemel afet ve acil durum bölgelerini tespit etmek, afet olaylarının meydana gelmesinden önce hazırlık ve risk azaltma çalışmalarını yürüten kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumlu kuruluştur
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) belediyelerce bildirilen veya Birlik tarafından tespit edilen sorunların çözümü amacıyla girişimlerde bulunmak ve mevzuat önerileri geliştirmek amacıyla kurulmuştur. Belediyeciliğin ve yerel hizmetlerin gelişmesine yardımcı olacak konularda kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler, sivil toplum örgütleri, meslek kuruluşları ve odaları ile benzeri uluslararası kuruluşlarla meclis kararına istinaden iş birliği yapmak, ortak hizmet projeleri yürütmek ve kardeş şehir ilişkilerinin gelişmesine destek olmak gibi faaliyetlerde bulunur.